Polska wkracza w nowy etap gospodarowania odpadami opakowaniowymi. Po latach przygotowań i licznych konsultacji branżowych, system kaucyjny oficjalnie zacznie działać 1 października 2025 roku. To milowy krok w stronę gospodarki o obiegu zamkniętym, który pozwoli znacząco ograniczyć ilość odpadów trafiających na wysypiska i zwiększy poziom recyklingu opakowań po napojach.
Zgoda UOKiK i szybka reakcja branży
Wydanie zgody przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów na utworzenie operatorów systemu kaucyjnego przez największe browary i producentów napojów otworzyło drogę do stworzenia struktur niezbędnych do funkcjonowania systemu. Carlsberg Polska, Kompania Piwowarska i Grupa Żywiec powołały wspólną spółkę akcyjną pod nazwą Polski System Kaucyjny, która ma pełnić rolę operatora odpowiedzialnego za organizację, odbiór i transport opakowań zwrotnych.
Podobną inicjatywę zainicjowało 12 producentów napojów bezalkoholowych, m.in. Coca-Cola HBC Polska, Pepsi-Cola, Maspex, Nestlé Polska czy Red Bull. Ruch ten jasno pokazuje, że branża konsoliduje się wokół wspólnego celu, jakim jest stworzenie efektywnego i przejrzystego systemu zbierania opakowań.
Co obejmie system kaucyjny?
Od października 2025 roku konsumenci będą zobowiązani do zwracania:
- butelek plastikowych do 3 litrów,
- butelek szklanych wielorazowego użytku do 1,5 litra,
- puszek aluminiowych do 1 litra.
Kaucja będzie doliczana do ceny napoju i zwracana przy oddaniu opakowania. Obowiązek prowadzenia punktów odbioru spocznie na sklepach o powierzchni powyżej 200 m2, natomiast mniejsze sklepy będą mogły dobrowolnie przystąpić do systemu.
Cele nowego systemu
W przeciwieństwie do wielu krajów europejskich, Polska zdecydowała się na model z wieloma operatorami. Ma to umożliwić konkurencyjność i większą elastyczność.
Ustawodawca przewidział jasno określone poziomy odzysku opakowań, które producenci będą musieli osiągać. Niewywiązanie się z tych obowiązków oznaczać będzie konieczność poniesienia opłaty produktowej. Dlatego tak ważne jest, by operatorzy zapewnili nie tylko odbiór i transport odpadów, ale także raportowanie i edukację konsumencką.
Przesunięcia dla branży mleczarskiej
Opakowania po mleku i produktach mlecznych zostały tymczasowo wyłączone z systemu kaucyjnego. Obowiązek ich zbierania wejdzie w życie dopiero w 2026 roku, co ma dać operatorom czas na dostosowanie infrastruktury do specyfiki tego rodzaju odpadów.
Szansa na realną zmianę
Nowy system kaucyjny to nie tylko wymóg ustawowy, ale także ogromna szansa na poprawę stanu środowiska. Doświadczenie browarów w zarządzaniu butelkami zwrotnymi, wsparcie ze strony globalnych koncernów i zaangażowanie lokalnych graczy dają realne podstawy, by wierzyć w powodzenie tej inicjatywy.
Już od 1 października 2025 roku każdy z nas stanie się częścią nowego, proekologicznego systemu. To zmiana, która wymaga przyzwyczajeń, ale też otwiera drzwi do bardziej odpowiedzialnej konsumpcji.
